Zmienia się forma dachu – zanika niska kondygnacja poddasza z małymi oknami, oddzielona gzymsem, którą zastępuje niska połać od frontu. W latach 90-tych XIX w. kondygnacje poddasza zyskują szczególne znaczenie dla wizerunku ulicy, powstają fantazyjne nadbudowy, wystawki i kompozycje mansardowe. Na pełniejszy odbiór atrakcyjnych pierzei pozwalały przedogródki wyróżniające formę urbanistyczną Szczecina.

Równocześnie z powstawaniem kolejnych obszarów zabudowy, budowano nowe szkoły w odmiennej stylistyce, podobnie jak inne budynki publiczne, z użyciem cegły licowej i form neogotyckich.

W tym samym okresie finalizowano willową zabudowę Westendu, gdzie swoje siedziby znalazła elita gospodarcza Szczecina. Sytuowane na obszernych działka eleganckie wille, często przybierały formę pałacyków, stanowiąc obudowę al. Wojska Polskiego począwszy od pl. Sprzymierzonych w kierunku płn. - zach. Twórca Westendu - radca handlowy i przedsiębiorca Johann Quistorp, obserwując rosnące zapotrzebowanie na zabudowę willową, rozpoczął od 1891 r. tworzenie kolejnego zespołu – Nowego Westendu (Neu Westend). Osiedle kontynuowało architektoniczno – urbanistyczną koncepcję „miasta – ogrodu” przy granicy administracyjnej Szczecina. Zamykało się w obszarze: al. Wojska Polskiego, ulic Ostrawickiej, Skłodowskiej – Curie oraz ujętych przez nie odcinkach ul. Krasickiego i Siemiradzkiego. Centrum zespołu zaakcentowano obszernym okrągłym placem – obecny pl. Jakuba Wujka. Dla podniesienia atrakcyjności osiedla i dogodnego połączenia z miastem, Quistorp postarał się o lokalizację kolei obwodowej przy Wojska Polskiego.

Istotnym elementem planu jest opinająca miasto od zachodu jednotorowa linia kolejowa i jej przedłużenie przez Łasztownię do Dąbia. Budowa linii obwodowej Szczecin Główny – Jasienica, z bocznicą prowadzącą do dworca towarowego w Grabowie, przypada na lata 1896 – 1898. Nieco wcześniej rozpoczęto przebudowę Dworca Głównego i budowę kładek i tuneli łączących poszczególne perony. Równocześnie z budową nitki realizowano dworce i przystanki klejowe, wiadukty i mury oporowe. Na trasie wybudowano dworce: Turzyn, Łękno, Niebuszewo, Żelechowa, Glinki, Skolwin, Police i Jasienica oraz przystanki: Pomorzany, Drzetowo, Golęcin, Gocław i Mścięcin. Po 1898 r. linię zaczęto rozwijać o nowe bocznice kolejowe w pobliżu zakładów przemysłowych nad brzegiem Odry.

W zabudowie Łasztowni widoczne są jeszcze zarysy dawnych fortów i projekt przyszłego portu wolnocłowego. Pierwszy basen portu (tak zwany wschodni) oddano do użytku w 1898 r., w 1910 r. otwarto basen zachodni. Łączna powierzchnia całej strefy wolnocłowej wynosiła 60 ha, z czego 22 ha przypadało na akweny. Z uwagi na trudne warunki mieszkaniowe na Łasztowni i Międzyodrzu tereny te przeznaczono głównie pod zabudowę przemysłową. W 1898 r. powstała tu między innymi elektrownia. Miejski port początkowo obejmował obszar pomiędzy mostem Długim a Kłodnym. Od końca XVIII w. teren ten stał się zdecydowanie niewystarczający, dlatego dla celów przeładunkowych zaczęto używać nabrzeży Dolnego Wiku. Kolejnym etapem było włączenie do użytkowania nabrzeża w okolicach Dworca Głównego. Przeprowadzenie bocznicy kolejowej przez Parnicę, pozwoliło zarzucić pierwotne plany rozbudowy portu na lewym brzegu Odry (podnóże Fortu Leopolda) i uruchomiło realizację portu wolnocłowego na Kępie Parnickiej, który otwarto w 1898 r., jego drewniane nabrzeże miało długość 245 m.